Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Zamościu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 457/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zamościu z dnia 20 kwietnia 2022r., sygn. akt II K 895/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja prokuratora

1.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że wcześniejsza niekaralność oskarżonego stanowi podstawę do warunkowego zawieszenia wykonania kary, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do wniosku przeciwnego;

2. rażąca niewspółmierność orzeczonej kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres 3 lat, która w stosunku do stopnia zawinienia, właściwości i warunków osobistych oskarżonego oraz w stosunku do znacznej społecznej szkodliwości czynu razi łagodnością i nie jest w stanie spełnić swoich funkcji zapobiegawczych wobec oskarżonego, jak również skutecznie oddziaływać na ogół społeczeństwa, kształtując właściwe postawy społeczne.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jest zasadny i nie problem w tym, czy oskarżony zasługiwał na warunkowe zawieszenie wykonania kary, czy też nie, ale w tym, czy wymierzona kara w wysokości jednego roku pozbawienia wolności jest karą odpowiednią do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu oraz czy rzeczywiście zrealizuje wymagane dla osiągnięcia wobec tego konkretnego oskarżonego cele zapobiegawcze oraz wychowawcze oraz czy faktycznie spełni należycie potrzeby konieczne do właściwego kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jak to wynika z pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia sąd pierwszej instancji co do skutecznej realizacji owych celów za pomocą wymierzonej przez siebie kary nie miał wątpliwości. Ów brak wątpliwości sądu in meriti nie jest jednakże przekonujący, ponieważ pozostaje w sprzeczności do przyjętych przez ten sąd ocen w zakresie okoliczności obciążających, a przede wszystkim co do ustalonego stopnia społecznej szkodliwości czynu. Sąd Rejonowy przyjął bowiem, że czyn oskarżonego jest czynem o znacznej szkodliwości społecznej, a to ze względu na tragiczne skutki zdarzenia w postaci śmierci pasażera Ł. C. oraz ciężkich obrażeń ciała, jakich doznał drugi pasażer P. P.. Sąd ten przyjął również rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa. Za jedyną okoliczność łagodzącą sąd a quo uznał dotychczasową niekaralność – w tym za wykroczenia drogowe. Niewątpliwie dotychczasowy, bezkolizyjny z prawem sposób życia oskarżonego powinien mieć istotne znaczenia dla łagodzącego wpływu na wysokość kary, ponieważ im starszy jest sprawca, tym bardziej dotychczasowa niekaralność pozytywnie charakteryzuje jego postawę, jakkolwiek oskarżony G. D. jest jeszcze osobą stosunkowo modą ( (...) 2022r. ukończy 40 lat ), tym nie mniej wymierzenie kary w rozmiarze wyższym zaledwie o pół roku od minimalnego dolnego zagrożenia, w sytuacji śmiertelnego skutku przypisanego mu zdarzenia musi wydawać się niewspółmiernie łagodne w odbiorze społecznym, pomimo tej niekaralności i to nawet w sytuacji, w której żona śmiertelnej ofiary wybaczyła oskarżonemu ów skutek. Faktem jest że przebaczenie jest bardzo ważną okolicznością łagodzącą i nigdy nie powinno pozostawać bez adekwatnej reakcji na łagodzący wymiar kary, to jednakże nie można nie dostrzegać tego, że w niniejszym przypadku osobą przebaczającą nie jest rzeczywisty poszkodowany, a jedynie osoba wykonująca pośmiertnie jego uprawnienia, które by mu przysługiwały gdyby przeżył. Niezależnie od powyższego należy jednakże pamiętać o tym, że podstawę do orzeczenia kary stanowi przestępstwo, a miarę kary jest jego społeczna szkodliwość. Dyrektywa współmierności kary do stopnia społecznej szkodliwości czynu sprawcy odgrywa decydującą rolę przy wyrokowaniu, a zatem to właśnie stopień społecznej szkodliwości czynu ma przede wszystkim kształtować orzeczenie o karze. Zgodnie z art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu bierze się pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych obowiązków a także postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia ( zob. wyrok SA w Poznaniu z dna 31 października 2019r., sygn. akt II A Ka153/19 – Lex nr 3070027 ). Jeżeli zważyć, że w sprawie niniejszej doszło do naruszenia dóbr prawnie chronionych aż trzech osób, w tym dobra o najwyższej wartości w postaci życia Ł. C., zaś naruszenie zasad bezpieczeństwa – jak to słusznie zresztą ocenił sam sąd in meriti było rażące, to niewątpliwie wynikły z tego stopień społecznej szkodliwości był nie tylko znaczny ale nawet bardzo znaczny. Orzeczona zatem kara jednego roku pozbawienia wolności była karą niewspółmiernie do tego stopnia łagodną i jako tak wymagała podwyższenia co najmniej do wysokości wnioskowanej w apelacji prokuratora jednego roku i sześciu miesięcy.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze, poprzez podwyższenie wymierzonej kary do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary i grzywnie.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o zaostrzenie wymierzonej przez sąd pierwszej instancji kary pozbawienia wolności do wysokości jednego roku i 6 miesięcy zasługiwał na uwzględnienie. Kara ta w orzeczonej przez sąd a quo wysokości była bowiem nieadekwatna do ustalonego na poziomie znacznym stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego G. D. czynu i jako taka nie mogłaby należycie realizować celów zapobiegawczo wychowawczych oraz nie spełnić potrzeby właściwego kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

3.2.

Apelacja obrońcy

1.obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia w postaci art. 167§ 1 k.p.k. w zw. z art. 214 § 1 k.p.k. polegająca na nie przeprowadzeniu z urzędu dowodu w postaci wywiadu środowiskowego co do osoby oskarżonego, celem ustalenia jego właściwości i warunków osobistych oraz zachowania się po popełnieniu przestępstwa;

2.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na nieprawidłowym ustaleniu prognozy kryminologicznej, czego konsekwencją było orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacji obrońcy nie są zasadne. Zarzut z punktu pierwszego nie miał wpływu na treść wyroku. Sąd in meriti nie miał obowiązku przeprowadzania wywiadu kuratora, ponieważ taki wywiad jest obligatoryjny tylko w przypadku oskarżenia o zbrodnię oraz w stosunku do oskarżonego, który w chwili czynu nie ukończył 21 roku życia ( art. 214 § 2 kpk ). Oczywiście sąd orzekający może również przeprowadzić wywiad kuratora jeżeli jest to niezbędne do ustalenia danych co do właściwości i warunków osobistych oraz dotychczasowego sposobu życia oskarżonego ( art. 214 § 1kpk ). W praktyce powodem wykorzystania przewidzianej w art. 214 § 1 kpk możliwości jest zazwyczaj potrzeba rozstrzygnięcia przez sąd orzekający kwestii warunkowego zawieszenia wykonania kary, co nie oznacza oczywiście zbędności wykorzystywania ustaleń wywiadu w procesie ustalania samej wysokości kary. W tym konkretnym jednakże przypadku apelujący w niniejszej sprawie obrońca zarzucając sądowi a quo brak działania z urzędu w zakresie dołączenia do akt wywiadu kuratora sądowego nie wiąże tego domniemanego uchybienia z wadliwością procesu wymierzania kary ale z nietrafnym orzekaniem w zakresie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. W tym zaś konkretnym przypadku kwestia prawidłowego ustalania danych co do właściwości i warunków osobistych oraz dotychczasowego sposobu życia oskarżonego nie miała istotnego znaczenia, ponieważ przesłanką stosowania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych jest zagrożenie, które mogłoby w przyszłości spowodować prowadzenie pojazdu mechanicznego przez daną osobę. Zakres, a także czas trwania tego środka zależy od stopnia zagrożenia jakie może stwarzać powrót sprawcy do ruchu, ten zaś oceniać należy na podstawie okoliczności rozpatrywanego wypadku, przyczyn, które do wypadku doprowadziły, sposobu prowadzenia pojazdów mechanicznych, a także rodzaju i wagi naruszonych zasad bezpieczeństwa oraz innych okoliczności wskazujących na stosunek sprawcy do obowiązujących zasad bezpieczeństwa, na jego stopień poczucia odpowiedzialności ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 kwietnia 1982r, sygn. akt V KRN 106/82 – OSNPG 1982/8/108 ). Jeżeli zważyć na to, że oskarżony G. D. doprowadził do zdarzenia drogowego skutkującego śmiercią innej osoby oraz powstaniem ciężkich obrażeń ciała u innej, jak też naruszeniem czynności narządów ciała na czas powyżej 7 dni u jeszcze innej, to wniosek o jego wysokim zagrożeniu dla bezpieczeństwa w ruchu jest nad wyraz oczywisty.

Wniosek

Zmiana wyroku w zaskarżonej części poprzez uchylenie rozstrzygnięcia o orzeczeniu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest niezasadny. Spowodowanie wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym na skutek rażącego naruszenia zasad bezpieczeństwa powoduje wysokie zagrożenie dla bezpieczeństwa tego ruchu. Ratio legis zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych polega właśnie na tym, by osoby nie przestrzegające zasad bezpieczeństwa, zagrażające bezpieczeństwu ruchu, czy to z braku wyobraźni, czy z braku poczucia odpowiedzialności z ruchu tego wyłączyć. Jest to najskuteczniejszy sposób wzmożenia bezpieczeństwa na drogach, zmuszenia naruszających zasady bezpieczeństwa do ich przestrzegania w przyszłości i przekonania wszystkich uczestników ruchu o potrzebie bezwzględnego podporządkowania się ustanowionym zasadom ruchu ( zob. pow. wyrok SN z dnia 24 kwietnia 1982r, sygn. akt V KRN 106/82 ). W tych okolicznościach orzeczenie przez sąd pierwszej instancji wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na niewielki okres 2 lat należało uznać za prawidłowe.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia : w zakresie winy, zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, zadośćuczynienia, kosztów sądowych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Ustalenia zaskarżonego wyroku w zakresie zawinienia oskarżonego są prawidłowe. Wynika z nich, że oskarżony G. D. na skutek nienależytej obserwacji drogi zbyt późno podjął nieskuteczne manewry obronne obawiając się uderzenia w poprzedzający go pojazd marki A., który prawidłowo przystępował do manewru skrętu w lewo i w konsekwencji doprowadził do zderzenia z jadącym przeciwległym pasem ruchu samochodem I., czego skutkiem była śmierć jednego z przewożonych przez niego pasażerów oraz średnie i ciężkie obrażenia ciała u dwóch pozostałych. W świetle tych ustaleń zarówno wina, jak też i kwalifikacja prawna przypisanego mu zachowania są prawidłowe i jako takie podlegają utrzymaniu w mocy. Takiemu samemu utrzymaniu podlegają również rozstrzygnięcia w zakresie środków kompensacyjnych w postaci zasądzenia na rzecz pokrzywdzonych P. P. i F. L. oraz na rzecz żony zmarłego w wyniku wypadku pasażera Ł. C. odpowiednich kwot tytułem zadośćuczynienia. Ze względu na rozmiar doznanych przez pokrzywdzonych obrażeń ciała zasądzone kwoty nie wydają się być nieodpowiednio wysokie.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

kara zasadnicza

Zwięźle o powodach zmiany

Do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie rozmiaru wymierzonej kary pozbawienia wolności doszło na skutek trafności zarzutu apelacji prokuratora w postaci rażącej ( łagodnością ) niewspółmierności kary. Kara ta w orzeczonej przez sąd a quo wysokości była nieadekwatna do ustalonego na poziomie znacznym stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego G. D. czynu i jako taka nie mogłaby należycie realizować celów zapobiegawczo wychowawczych oraz spełniać potrzeby właściwego kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Ponieważ apelacja wniesiona na korzyść oskarżonego nie została uwzględniona nawet w części, Sąd Okręgowy obciążył oskarżonego G. D. obowiązkiem zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w łącznej kwocie 320 złotych. Orzeczenie to uzasadnia przepis art. 636 § 1 kpk.

1.PODPIS

/-/ Na oryginale właściwe podpisy.

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

co do kary

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

co do kary i co do środka karnego

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana